3 Nisan 2010, Cumartesi, 17:00,Abidinpaşa Köşkü
Değerli Üyelerimiz, Saygıdeğer Başkentliler ve Ankara Dostları,
Çok değerli bilim insanı, şehir araştırmacısı Önder Şenyapılı’nın sunumu ile gerçekleştireceğimiz “Ankara'da Mahalle, Semt, Cadde, Sokak ve Meydan Adları Nereden Geliyor?” adlı Konferansımıza hoş geldiniz...
Bilindiği üzere Ankara, binlerce yıldan beri önemli bir yerleşim yeri olarak çok sayıda uygarlığa ev sahipliği yapmıştır… Haliyle, kuruluşu Antikiteye değin giden bir yöredeki yerleşim birimlerinin tarih boyunca çeşitli adlarla anılmış olması doğaldır. Bu adların ne anlama geldiğini, nereden kök aldığını, niye ve kimler tarafından kullanıldığını bilmek yerleşimin tarihsel, coğrafik, sosyolojik perspektifini daha iyi anlamak bakımından büyük önem taşımaktadır. Ancak, yalnızca yerleşimin adı değil, yerleşimdeki semtlerin, mahallelerin, yapıların, cadde ve sokakların, akarsuların, tepelerin vb. adları da vurgulanan daha iyi alılmamayı güçlendirir, zenginleştirir, pekiştirir...
“Ankara Adları”nın nereden kaynaklandığını araştırmaya girişmeden önce dikkat çeken bir konunun altını çizmek gerekir: Türkiye Cumhuriyetinin başkenti olduktan sonra hızla büyüyen Ankara kent merkezinde yeni gelişen semt, mahalle ve sokakların çoğunun adının ‘sözlük açılarak’ verildiğini görmekteyiz… Örneğin, Kavaklıdere semtinde, sözcükler, sözlüklerde sıralandıkları gibi alınarak, sokaklara ad olarak konulmuşlardır: Bestekâr, Bilezik, Billur, Buğday, Büklüm, Bülten sokak, vb gibi…
Kimi yeni yerleşim alanlarında ise, ad vermek yerine, sokaklar numaralandırılmıştır. Bazı durumlarda da kimi adlar, hem sokağa, hem caddeye, hem semte, zaman zaman da bir yapıya verilmiştir.
Önder Şenyapılı tarafından Ankara’nın sokak, cadde, semt, mahalle ve yapılarına verilmiş adların öyküsünün anlatılacağı bugünkü Konferansımızda sıkça fakat farkında olmadan kullandığımız yer isimlerinin kaynaklarını öğrendikçe hep birlikte büyük bir keyif alacağımızı düşünüyorum.
Önder Şenyapılı’nın Konferansımızın adıyla aynı adı taşıyan bir de kitabı bulunmaktadır… Şenyapılı’dan Esenboğa adının Moğol Hükümdarı Timur’un Ordu Komutanı olan “İsen Buga”ya ait olduğunu öğrenmek, İvedik’in, yörede yaygın olarak yaşayan “üveyik kuşu”ndan dönüşmüş bir yer ismi olduğunu öğrenmek takdir edersiniz ki heyecan vericidir…
Sözü Sayın Şenyapılı’ya bırakmadan önce kısa özgeçmişini Sizlerle paylaşmak istiyorum: 1940 yılı doğumlu olan Önder Şenyapılı, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Mimarlık Bölümü'nden lisans ve Pennsylvania Üniversitesi Bölgesel Bilimler Bölümü'nden Yüksek Lisans diplomaları aldı. Bir süre bürokrat ve profesyonel gazeteci olarak çalıştı. Çeşitli TV ve radyo programları da yaptı. TRT Bilim ve Sanat Ödülleri Deneme dalında başarı ödülü, iki kez Karacan Yarışması birincilik ödülü, Yunus Nadi Yarışması birincilik ödülü, Milliyet Sanat Dergisi Deneme Yarışması üçüncülük ödülü aldı.
ODTÜ Mimarlık Fakültesi Endüstri Tasarımı bölümünde "Görsel Sanatlar ve İletişim", "Sinema ve Tasarım", "Medya ve Tasarım", "20’nci Yüzyılda Otomobil Tasarımı ve Tasarımcıları" derslerini vermektedir. Çeşitli yayınevlerince yayımlanmış çok sayıda kitabı bulunmaktadır.
Sizlerin de yorumlarıyla, değerlendirmeleriyle, sorularıyla ve genel olarak her türlü katkısıyla çok keyifli bir sohbete dönüşeceğini düşündüğüm bu konferansa katılımınızdan dolayı teşekkür ediyor ediyor, saygılarımı sunuyorum.
Dr. Metin ÖZASLAN
Ankara Kulübü Derneği
Başkanı